Dieta bezglutenowa na co dzień
Produkty bezglutenowe to produkty nie zawierające glutenu ani jego zanieczyszczeń. Dieta bezglutenowa jest stosowana na stałe w celiakii, a czasowo żywienie bez glutenu może być stosowane przy nadwrażliwościach pokarmowych i dietach eliminacyjnych.
Czym jest gluten?
Gluten to białko zawarte w zbożach takich jak : pszenica i jej dawne odmiany (orkisz, samopsza, płaskurka, kamut), żyto i jęczmień. W diecie bezglutenowej można stosować owies, ale tylko oznakowany znakiem przekreślonego kłosa. Tylko taki owies i wytworzone z niego produkty uważane są za produkty bezglutenowe. Gluten występuje również w środkach spożywczych jako substancja dodatkowa, zabezpieczająca przed wysychaniem lub jako składnik substancji zapachowej. Modyfikowane skrobie również mogą zawierać gluten, ale producent ma obowiązek o tym napisać.
Dieta bez glutenu w celiakii
Celiakia inaczej choroba trzewna to trwająca całe życie choroba autoimmunologiczna o podłożu genetycznym. Działający toksycznie gluten prowadzi do zaniku kosmków jelita cienkiego czyli maleńkich wypustek błony śluzowej, które odpowiadają za wchłanianie składników odżywczych. Osoby chore na celiakię, muszą całe życie odżywiać się bezglutenowo. Sklep bezglutenowy oferuje produkty bez glutenu. Produkty bezglutenowe oznakowane są na opakowaniu znakiem przekreślonego kłosa.
Czym charakteryzują się produkty bezglutenowe?
Produkt bezglutenowy:
- powstaje z naturalnie bezglutenowych surowców takich jak: kukurydza, ryż, ziemniaki, soja, proso, gryka, tapioka, soczewica, amarantus, quinoa;
- powstaje ze zbóż glutenowych żyto, pszenica, jęczmień, orkisz, owies, ale w procesie technologicznym zostaje pozbawiony glutenu; produkt bez glutenu zawiera nie więcej glutenu niż 20 ppm czyli 20 mg na 1 kg suchej masy produktu;
- oznaczony jest międzynarodowym symbolem „przekreślony kłos”, napisem „produkt bezglutenowy” ,,gluten-free’’;
Jakie produkty wyklucza dieta bezglutenowa?
W diecie bezglutenowej nie mogą się znaleźć:
tradycyjne pieczywo, makarony, kasze, mąki, musli, otręby, płatki (także ryżowe i kukurydziane, jeśli zawierają słód jęczmienny), panierki, bułka tarta;
ciasta, ciastka, słodycze z dodatkiem mąki i skrobi pszennej, batony, chipsy, czekoladę nadziewaną, marcepan, chałwę, lody z waflem, słód jęczmienny;
konserwy mięsne i rybne, większość wysoko przetworzonych wyrobów typu: parówki, pasztety, mielonki, kiełbasy, półprodukty panierowane;
kawa zbożowa, herbaty z dodatkiem słodu, kawy z dodatkami smakowymi, niektóre rodzaje kakao, piwo, alkohole zbożowe (wódki, gin, whisky);
mleko zagęszczone (z dodatkiem słodu), czekolada pitną z dodatkami, jogurty z dodatkiem skrobi, śmietanę zagęszczaną( trzeba sprawdzać etykiety, bo producent ma obowiązek napisać jeśli skrobia zawiera gluten, śmietana np. zazwyczaj jest zagęszczana bezglutenową mączką chleba świętojańskiego);
sosy i majonezy z dodatkiem mąki
niektóre owoce preparowane, przygotowywane do przechowywania
sosy sojowe (oprócz tamari), buliony, niektóre musztardy, zupy w proszku, zupy tradycyjne: barszcz biały, żurek (zakwas), proszek do pieczenia, przyprawy typu jarzynka, wszystkie produkty zawierające skrobię pochodzącą z pszenicy lub gdy na etykiecie zaznaczono, że zawiera gluten.
Produkty bez glutenu PKU
Dieta bez glutenu obowiązuje także w przypadku takiej jednostki chorobowej jaką jest fenyloketonuria. Sklep bezglutenowy oferuje też produkty bezglutenowe przeznaczone dla osób na diecie niskobiałkowej, oznaczone symbolem PKU. Skrót pochodzi od łacińskiej nazwy tej jednostki chorobowej ( PHENYLOKETONURII). Na etykiecie te produkty bezglutenowe zawsze mają podaną zawartość fenyloalaniny czyli aminokwasu, który w dziennej diecie bez glutenu może być dostarczany organizmowi tylko w określonej ilości.
