Soczewki fakijne – czy mogą zastąpić Ci okulary?

Nosisz okulary lub soczewki kontaktowe? Jeśli wada wzroku utrudnia Ci wyraźne widzenie, z pewnością korzystasz z jednej z wymienionych możliwości korekcji. I wiesz, że mają swoje wady. Okulary są niewygodne podczas wielu aktywności, nie mówiąc już o tym, że łatwo je zniszczyć czy zgubić. Soczewki kontaktowe trzeba utrzymać w nienagannej czystości, a i tak zdarza się, że podrażniają oczy, a nawet bywają przyczyną zespołu suchego oka. Obie metody korekcji nie dają trwałego efektu – w niczym nie pomogą Ci najlepsze okulary, jeśli zapomnisz ich zabrać z sobą do pracy. Czy istnieją inne sposoby poprawy jakości widzenia?

Operacyjne metody korygowania wad wzroku

Dzięki współczesnym technologiom możliwa stała się stała korekcja wad wzroku. Można je zniwelować, zastępując naturalną soczewkę pacjenta odpowiednim implantem. Znakomite efekty przynosi także laserowa korekcja wzroku, czyli wymodelowanie laserem powierzchni rogówki. Taka ingerencja w budowę oka zmienia działanie jego układu optycznego, dzięki czemu obraz spostrzeganych przedmiotów nie jest zniekształcony. W większości przypadków pacjent może zrezygnować z korekcji soczewkami okularowymi lub kontaktowymi, a co najmniej używać takich, które mają zdecydowanie niższą moc.

Wymienione zabiegi skutecznie i trwale poprawiają jakość widzenia. Wiążą się jednak z nieodwracalnym naruszeniem struktur oka. Obarczone są także pewnym ryzykiem powikłań. Przykładowo, laserowa korekcja wzroku nierzadko jest przyczyną zespołu suchego oka. Najnowsza z operacyjnych metod korygowania wad wzroku pozbawiona jest wyżej wymienionych mankamentów. Pozwala na korektę działania układu optycznego oka poprzez dodanie do niego dodatkowej soczewki. Umieszcza się ją we wnętrzu gałki ocznej. Metoda ta jest bezpieczna, mało inwazyjna, a przede wszystkim odwracalna. Ryzyko ewentualnych powikłań jest znikome.

Co to jest soczewka fakijna?

Nowoczesna metoda, o której mowa powyżej, to wszczepienie soczewek fakijnych. Można porównać je do soczewek kontaktowych, przy czym te nosi się na rogówce oka, podczas gdy soczewki fakijne implantuje się pomiędzy rogówkę a tęczówkę lub pomiędzy tęczówkę a naturalną soczewkę. Soczewka fakijna wykonana jest ze specjalnego materiału na bazie kolagenu (collameru), dzięki czemu jest biokompatybilna (dobrze tolerowana przez organizm). Jest niezwykle cienka – po implantacji niewidoczna i niewyczuwalna w oku. Jej użytkowanie nie powoduje dyskomfortu.

Podobnie jak najlepsze szkła okularowe, dobrej jakości soczewki fakijne cechują się wysoką przeziernością, niskim współczynnikiem odbicia światła i właściwościami antyrefleksyjnymi. Dodatkowo wzbogacone są o filtr UV, dzięki czemu chronią wzrok przed szkodliwym wpływem promieniowania słonecznego. Soczewkę fakijną można w każdej chwili usunąć z oka. Jeśli jednak nie ma takiej potrzeby, można korzystać z niej praktycznie przez całe życie. Żywotność collameru obliczana jest na 50 lat.

Dla kogo przeznaczone są soczewki fakijne?

Soczewki wewnątrzgałkowe to rozwiązanie dla takich osób z wadami refrakcji:

• krótkowzrocznością w zakresie od –0,5 do –20 dioptrii,
• nadwzrocznością w zakresie od +0,5 do +10 dioptrii,
• astygmatyzmem do +6 dioptrii.

Powyższe zakresy korekcji odnoszą się do wspomnianych już soczewek fakijnych Visian ICL. Parametry dostępnych na rynku soczewek mogą nieznacznie różnić się między sobą. W każdym przypadku pozwalają na skorygowanie wysokich wad refrakcji. Jeśli zmagasz się z takim problemem, wszczepienie soczewek fakijnych jest dla Ciebie znakomitym rozwiązaniem, ponieważ osoby z bardzo dużymi wadami wzroku nie kwalifikują się do zabiegu laserowego.

Zabieg implantacji soczewek fakijnych możesz rozważyć także, jeśli jesteś w wieku 45-60 lat i dostrzegasz u siebie objawy presbiopii, czyli pogorszenia jakości widzenia nieodległych obiektów (niezależnie od wcześniejszych wad refrakcji). Tak zwany syndrom „za krótkich rąk” to nieuchronny efekt fizjologicznych zmian, jakie zachodzą z wiekiem. Jedną z nich jest mniejsza elastyczność soczewki oka, a tym niższa zdolność akomodacji. Rozwiązaniem tego problemu są soczewki fakijne  do korekcji starczowzroczności.

Przeciwwskazania do wszczepienia soczewek fakijnych

Nie każda osoba z opisanymi wyżej wadami wzroku kwalifikuje się do zabiegu implantacji soczewek fakijnych. Ta metoda korekcji nie jest odpowiednia dla Ciebie, jeśli:

• nie masz ustabilizowanej wady refrakcji, co dotyczy w szczególności osób bardzo młodych, przed 21 rokiem życia,
•  jesteś w ciąży lub karmisz piersią,
• masz wszczepiony rozrusznik serca,
• przechodzisz infekcję,
• zmagasz się z takimi przewlekłymi schorzeniami, jak np. cukrzyca (nieustabilizowana), nowotwór, choroba autoimmunologiczna, choroba tkanki łącznej.

Istotnymi przeciwwskazaniami do zabiegu są niektóre choroby oczu (m.in. zaćma, jaskra czy zapalenie tęczówki), a także nieodpowiednia budowa anatomiczna oka. Jednocześnie wszczepienie soczewki fakijnej może być w Twoim przypadku możliwe, jeśli zdyskwalifikowano Cię z zabiegu korekcji laserowej ze względu na zbyt cienką rogówkę albo zespół suchego oka.

Jak wygląda zabieg wszczepienia soczewki fakijnej?

Pacjenci najczęściej mają silne obiekcje wobec jakichkolwiek zabiegów dotyczących narządu wzroku. Oczy są „oknem na świat” więc obawa przed pogorszeniem jakości widzenia czy wręcz ślepotą jest zrozumiała. Z pewnością więc interesuje Cię, czy wszczepienie soczewki fakijnej jest bezpieczne i z jakim wiąże się ryzykiem? To jeden z prostszych i najmniej inwazyjnych zabiegów chirurgii okulistycznej! Powikłania po nim (takie, jak np. zaćma) zdarzają się niezwykle rzadko. Nie odnotowano na całym świecie żadnego przypadku utraty wzroku.

W przygotowaniu do zabiegu specjalista przeprowadzi wnikliwą diagnostykę, która pozwoli mu wykluczyć ewentualne przeciwwskazania, a także obliczyć precyzyjnie parametry soczewek odpowiednich do Twoich indywidualnych potrzeb. Zarówno badania kwalifikacyjne, jak i sam zabieg, wymagać będą pewnych przygotowań (np. rezygnacji z noszenia soczewek kontaktowych przez pewien czas), o których szczegółach poinformuje Cię lekarz.

Zabieg implantacji soczewek fakijnych wykonuje się ambulatoryjnie, czyli bez potrzeby hospitalizacji. Możesz zoperować jedno lub od razu dwoje oczu. Po podaniu miejscowego znieczulenia (w postaci kropel do oczu), chirurg wykona niewielkie nacięcie w rogówce, przez które wprowadzi zwiniętą soczewkę. Ta rozwinie się w oku samoczynnie, a lekarz ulokuje ją we właściwym położeniu. Nie ma potrzeby zakładania szwów w miejscu nacięcia. Chirurg wykona jedynie opatrunek, który przez dobę (do wizyty kontrolnej) będzie chronił Twoje oko przed działaniem czynników zewnętrznych. Cała procedura potrwa około 15 minut.

Ile trwa rekonwalescencja po implantacji soczewek?

Po zabiegu wszczepienia soczewki fakijnej możesz niemal od razu wrócić do domu i do swoich zajęć. Nie musisz rezygnować z ulubionych aktywności ani obawiać się długiej nieobecności w pracy. Jedynie przez dobę zrezygnuj z takich czynności, jak praca przy komputerze czy prowadzenie samochodu. Później przez 3-4 tygodnie unikaj silnego wysiłku fizycznego, ekspozycji na światło słoneczne (poza domem noś okulary z filtrem UV), a także innych sytuacji, w których operowane oko narażone byłoby na szkodliwe czynniki. Ostrożnie zażywaj kąpieli, zrezygnuj z wizyt w saunie i na basenie, zrezygnuj z makijażu oczu, unikaj zapylonych miejsc. Wielu pacjentów wraca do pracy na drugi dzień po zabiegu. Możesz jednak skorzystać ze zwolnienia lekarskiego, zwłaszcza jeśli w związku z charakterem Twojej pracy operowane oko mogłoby ulec nadkażeniu.

Soczewki fakijne na NFZ

Istotną kwestią przy decyzji o wykonaniu operacyjnej korekcji wady wzroku za pomocą soczewek fakijnych jest cena zabiegu. Niestety, obecnie nie jest on refundowany przez NFZ. Soczewki fakijne wszczepiają okuliści w prywatnych klinikach i gabinetach. Pacjent musi liczyć się ze średnim wydatkiem 8000 zł przy zabiegu na jedno oko. Jeśli ta cena wydaje Ci się barierą, spróbuj policzyć łączne koszty korekcji wzroku, z której obecnie korzystasz. Może okazać się, że to podobna kwota. Pamiętaj, że soczewki fakijne pozwolą Ci zapomnieć o wadzie refrakcji na 50 lat!