Co warto wiedzieć o nadciśnieniu tętniczym i jak sobie z nim radzić?

Szacuje się, że aż 10 milionów dorosłych Polaków ma nadciśnienie tętnicze. To choroba, która przez wiele lat może nie dawać żadnych objawów, a nieleczona prowadzi do poważnych powikłań. Jak rozpoznać nadciśnienie tętnicze i jak powinno się je leczyć? Dowiedz się, jak radzić sobie z tą chorobą.

Z tekstu dowiesz się:

• co to jest nadciśnienie tętnicze,
• co zwiększa ryzyko nadciśnienia tętniczego,
• jak rozpoznać nadciśnienie i do czego może doprowadzić nieleczona choroba
• jak leczyć nadciśnienie tętnicze.

Nadciśnienie tętnicze – co to jest i co warto wiedzieć o samym ciśnieniu?

Krew krąży w tętnicach i żyłach za pomocą serca, które działa jak pompa. Gdy krew naciska na ściany tętnic, powstaje ciśnienie tętnicze, natomiast, gdy naciska na ściany żył – ciśnienie żylne. Ten drugi rodzaj ciśnienia jest jednak mierzony znacznie rzadziej i wymaga wprowadzenia do prawego przedsionka cewnika. Jest to badanie inwazyjne, które stosuje się głównie u pacjentów w bardzo ciężkim stanie.

Ciśnienie tętnicze jest podawane w milimetrach słupa rtęci (mm Hg), a podczas pomiaru uzyskuje się dwie wartości:

• ciśnienie górne, które występuje, gdy krew jest wtłaczana do aorty i dużych tętnic dzięki skurczowi lewej komory. Prawidłowe górne ciśnienie powinno mieścić się w granicach 120-129 mm Hg;
• ciśnienie dolne, które występuje podczas rozkurczu komory serca. Dolne ciśnienie powinno mieścić się w granicach 80-84 mm Hg.

Nadciśnienie tętnicze to z kolei stan, w którym ciśnienie jest trwale podniesione i wynosi więcej niż 140/90 mm Hg.

Nadciśnienie tętnicze – przyczyny

Wyróżnia się dwa rodzaje nadciśnienia tętniczego:

1. nadciśnienie tętnicze pierwotne (najwięcej przypadków) nazywane także samoistnym, ponieważ trudno dokładnie zidentyfikować jego przyczynę;
2. nadciśnienie tętnicze wtórne (najmniej przypadków), które występuje w konsekwencji innej choroby, np. nerek czy tarczycy.

Nadciśnienie wtórne łatwiej zidentyfikować. Zupełnie inaczej jest w przypadku nadciśnienia pierwotnego. Lekarze są jednak zgodni, że większe ryzyko wystąpienia nadciśnienia tętniczego pierwotnego występuje o osób, które stosują nieodpowiednią dietę, nadużywają alkoholu, cierpią na otyłość (zwłaszcza otyłość brzuszną), prowadzą siedzący tryb życia i są narażeni na częsty stres. Istotne są również czynniki genetyczne. Jeśli w rodzinie występowały przypadki nadciśnienia tętniczego, istnieje większe ryzyko, że choroba ta pojawi się także u dzieci.

Nadciśnienie tętnicze – objawy i konsekwencje nieleczonego nadciśnienia

Nadciśnienie jest często określane mianem „cichego zabójcy”. Może się bowiem rozwijać przez wiele lat, nie dając jednoznacznych objawów. Oznaki nadciśnienia nie są specyficzne i należą do nich m.in.: bóle czy zawroty głowy, problemy ze snem, uczucie zmęczenia, kołatanie serca, duszności czy nadmierna potliwość.

Nieleczone nadciśnienie może prowadzić do chorób serca, udarów, niewydolności nerek czy problemów z układem krążenia. Warto zauważyć, że konsekwencje nadciśnienia tętniczego dotykają nie tylko fizycznego zdrowia, lecz także wpływają na jakość życia oraz zdolność do wykonywania codziennych czynności. Dlatego tak ważne jest regularne monitorowanie ciśnienia krwi i podejmowanie działań prewencyjnych. Chcesz dowiedzieć się, jak być czułym na występujące objawy? Odwiedź portal Zdrowa Ona. To strona poruszająca temat zdrowia kobiet i ich bliskich, dzięki której możesz nauczyć się, jak rozpoznawać niepokojące symptomy.

Jak radzić sobie z nadciśnieniem tętniczym? Dieta i prawidłowe leczenie

Skuteczne radzenie sobie z nadciśnieniem tętniczym wymaga zazwyczaj wieloaspektowego podejścia. Jednym z kluczowych elementów jest modyfikacja stylu życia. W jaki sposób?

1. Jedz zdrowo – ogranicz sól, tłuszcze zwierzęce i wysoko przetworzone jedzenie; wzbogacaj posiłki warzywami i owocami.
2. Rzuć palenie – nikotyna pobudza układ współczulny i podwyższa ciśnienie tętnicze.
3. Kontroluj masę ciała – zwłaszcza w obrębie brzucha.
4. Ćwicz regularnie – ciśnienie krwi obniża marsz, jogging, jazda na rowerze, pływanie, taniec czy joga.

W przypadku umiarkowanego lub ciężkiego nadciśnienia niezbędne może być stosowanie leków. Należy pamiętać, że odpowiednie środki na nadciśnienie dobiera lekarz i powinny być przyjmowane wyłącznie zgodnie z jego zaleceniami. Ważne jest także regularne kontrolowanie ciśnienia – zarówno u lekarza, jak i w domu. Jak prawidłowo zmierzyć ciśnienie?

• Odpocznij przed pomiarem.
• Mierz ciśnienie na siedząco, a plecy oprzyj na krześle.
• Załóż opaskę na nagie ramię, nad zgięciem łokcia.
• Oprzyj rękę o stół, tak by znalazła się na wysokości serca.

Pamiętaj też, żeby zawsze mierzyć ciśnienie w tej samej ręce.

Nadciśnienie tętnicze to poważna choroba, która wymaga uwagi i odpowiedniego leczenia. Działania prewencyjne, regularne pomiary ciśnienia, zdrowy styl życia oraz współpraca z lekarzem są kluczowe dla utrzymania zdrowia serca.

Źródła:

Ciśnienie tętnicze krwi – jakie jest prawidłowe ciśnienie i puls? Online: https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/kardiologia/cisnienie-tetnicze-krwi-aa-Mvtg-YXuG-ZxTS.html. Dostęp: 11.12.2023.

Nadciśnienie tętnicze nie boli – badaj się regularnie. Online: https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/nadcisnienie-tetnicze-nie-boli-badaj-sie-regularnie. Dostęp: 11.12.2023.

Wiercińska M. Nadciśnienie tętnicze: przyczyny, objawy i leczenie. Online: https://www.mp.pl/pacjent/nadcisnienie/informacje/cisnienie_nadcisnienie/58698,nadcisnienie-tetnicze. Dostęp: 11.12.2023.